คนรัฐปลุก ๓ หมู่บ้านชนคนห้วยละห้า อ้างระบายน้ำเขื่อน เดือดร้อนหนัก ขอน้ำคืน
ห้วยละห้าหวิดวุ่น เมื่อกำนันผู้ใหญ่บ้านประกาศให้ชาวบ้านเอาน้ำคืน อ้างหากระบายน้ำชาวนาตาลจะขาดน้ำประปา
จากที่นางไฮ ขันจันทา ได้พาลูกหลาน ขุดสันเขื่อนห้วยละห้า จนวันที่ ๒๔ เมษายนที่ผ่านมา บริเวณที่ขุดกว้างประมาณ ๖๐ เซนติเมตร ทำให้น้ำไหลระบายออกจากตัวอ่างได้ กระทั่งเช้าตรู่ของวันที่ ๒๕ น้ำได้ลดระดับลงจนมองเห็นดินริมอ่างประมาณ ๒ เมตร
เมื่อเวลา ๑๓.๐๐ น.ที่บ้านนาตาล กิ่งอ.นาตาล นายประคอง บุดดาแพง กำนันตำบลนาตาลได้ประกาศผ่านหอกระจายข่าวหมู่บ้านว่า ให้ชาวบ้านออกไปยังเขื่อนห้วยละห้าเพื่อเอาน้ำไว้ เพราะขณะนี้น้ำในอ่างจะไหลออกหมดแล้ว จะทำให้ชาวบ้านเดือดร้อน ไม่มีน้ำใช้ นอกจากจะมีเสียงกำนันประกาศแล้ว ยังมีเสียงของหมู่ ๑๖ บ้านนานคร และหมู่ ๑๐ บ้านโนนตาล ซึ่งเป็นหมู่บ้านที่ใช้น้ำจากอ่างห้วยละห้า
จากนั้นประมาณ ๓๐ นาที มีชาวบ้านประมาณ ๑๐๐ คน โดยออกมาทางทิศตะวันออกของอ่าง พร้อมชูป้ายกระดาษชาร์ตเขียนว่า เอาน้ำของเราคืนมา จากนั้นก็ได้หยุดอยู่บริเวณศาลาข้างอ่างฯ ซึ่งอยู่ห่างจากเพิงพักของนางไฮประมาณ ๑๐๐ เมตร เมื่อชาวบ้านหยุดกำนันและกรรมการหมู่บ้านทั้งสามหมู่บ้าน ก็ได้ประชุมชาวบ้าน โดยได้ส่งตัวแทนมาขอให้กลุ่มแม่ไฮเข้าร่วมประชุม
กำนันได้รายงานต่อที่ประชุมว่าชาวบ้าน ๓ หมู่บ้านได้รับความเดือดร้อนจากการที่นางไฮและลูกหลานขุดเขื่อนระบายน้ำออก ทำให้น้ำลดระดับลงจบลงด้วยข้อตกลงที่ว่า ขอให้ปิดรูน้ำที่แม่ไฮขุดก่อน เนื่องจากระดับน้ำที่ลดลงทำให้ท่อสูบน้ำสูบน้ำประปาหมู่บ้านสูบน้ำขึ้นไม่ได้ ชาวบ้านไม่มีน้ำใช้ จึงขอให้ปิดรูน้ำก่อน ไม่เช่นนั้นแล้วชาวบ้านจะเข้าปิดเอง
การเจรจา จบลงด้วยการที่แม่ไฮยอมรับที่จะปิดรูน้ำก่อน จากนั้น กลุ่มชาวบ้านจึงเคลื่อนตัวออกมาจากศาลา ไปยังบริเวณเพิงพักที่ชุมนุมของนางไฮ จากนั้นกลุ่มกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน อส.ประมาณ ๑๐ นาย และอบต.ก็ได้ใช้แผ่นเหล็กปิดช่องระบายไว้แล้วก็ออกจากบริเวณที่ชุมนุมของนางไฮ
นางไฮ กล่าวว่า ตนยอมรับว่าระดับน้ำลดลงจริง นี่คือจุดประสงค์ที่ตนต้องการให้เป็นเพราะจะได้ที่นาคืน และทันทำนาในปีนี้ ซึ่งก็ทำให้ชาวบ้านไม่มีน้ำ รู้สึกเสียใจที่ต้องทำแบบนี้ อยากให้ชาวบ้านเข้าใจตนบ้างเพราะความเดือดร้อนที่ได้รับมานาน ถึง ๒๗ ปี ทำให้ต้องตัดสินใจ ถ้าจะเปรียบเทียบกับคนเดือดร้อนไม่มีน้ำประปาใช้เพียง ๑ ชั่วโมงมันต่างกันลิบลับ
อ่างเก็บน้ำเขื่อนห้วยละห้า มีพื้นที่น้ำท่วมกว่า ๔๐๐ ไร่ หลังการก่อสร้างปี ๒๕๒๑ ยังไม่ได้ทำประโยชน์ใดๆ ต่อมาเมื่อปี ๒๕๓๗ จึงได้มีการเข้ามาทำน้ำประปาหมู่บ้าน จากการบอกเล่าของชาวบ้านผู้ใช้น้ำ น้ำจากอ่างเป็นเพียงน้ำผ่านท่อ เพราะไม่มีระบบกรองน้ำ น้ำที่ใช้ก็เพียงล้างถ้วยชาม ซักผ้า ไม่สามารถนำมาปรุงอาหาร หรือดื่มกินได้ เนื่องจากเป็นน้ำไม่สะอาด น้ำดื่มที่ชาวบ้านใช้เป็นน้ำจากบ่อน้ำอื่น หรือน้ำฝน
ก่อนการสร้างเขื่อนห้วยละห้า ทั้งสามหมู่บ้านมีแหล่งน้ำของหมู่บ้านคือ ฝายทางเมือง ซึ่งเป็นอ่างน้ำขนาดใหญ่ แต่เมื่อสร้างเขื่อนห้วยละห้าทำอ่างห้วยละห้าท่วมทับฝายทางเมืองไป ซึ่งนี่คือทางออกหนึ่ง อีกแหล่งหนึ่งคือบริเวณที่ทาง รพช.ขุดดินขึ้นมาทำเป็นคันเขื่อนซึ่งกลายเป็นอ่างกว้างและลึก ซึ่งหากระบายน้ำออกแล้ว เท่ากับว่าหมู่บ้านจะมีอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่อยู่ถึงสองอ่าง นอกจากนี้แล้ว หากจะมีการปรับปรุงลำห้วยละห้าโดยการขุดลอกให้กว้างและลึก ก็จะยิ่งเพิ่มแหล่งน้ำ ให้มีใช้อย่างเหลือเฟือ