เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง
News and articles about Taibaan
<table border="0" style="text-align: center; width: 85%;" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody> <tr> <td> <p style="text-align: center;"><span style="font-size: 12pt;"><strong>ข่าว บทความและข้อมูลเกี่ยวกับงานวิจัยไทบ้าน</strong></span></p> <span style="font-size: 10pt;"><strong>งานเขียนโดยโครงการแม่น้ำเพื่อชีวิต</strong></span> <ul class="fishtail1 style7"> <li class="style2" style="text-align: left;"><a href="2work/tb/tb_a9.pdf">บันได 6 ขั้นงานวิจัยไทบ้าน</a></li> <li class="style2" style="text-align: left;"><a href="2work/tb/tb_a4.html">9 ปี งานวิจัยไทบ้าน</a><strong> </strong>ธีระพงศ์ โพธิ์มั่น พฤศจิกายน 2553</li> <li class="style2" style="text-align: left;"><a href="2work/tb/tb_a5.html">แผนที่นิเวศวัฒนธรรมกับขบวนการจัดการน้ำภาคประชาชน</a> ธีระพงศ์ โพธิ์มั่น พฤศจิกายน 2553</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="2work/tb/tb_a8.pdf">Local Knowledge and Food Security in the Mekong River Basin</a> <span class="fishtail1 style12"><img src="image/i/pdf.gif" alt="" width="37" height="13" /></span></li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="3river-thai/pm/tb_research/pmd_a1.htm">งานวิจัยชาวปากมูน: “เมืองหลวงปลา” คืนชีวิต หลังเปิดเขื่อน 2 เดือน </a>โดย ไชยณรงค์ เศรษฐเชื้อ</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="3river-thai/news-article/thaidam_a7.htm">จาก “ผีบุญ” สู่ “งานวิจัยไทบ้าน” ว่าด้วยการเคลื่อนไหวทางสังคมของคนอีสาน</a> โดย... อนุชิต สิงห์สุวรรณ นิสิตฝึกงาน ม.มหาสารคาม</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="4river-tran/4mk/mek_a9.html">ความรู้ท้องถิ่นเรื่อง ‘พันธุ์ปลาแม่น้ำโขง’</a> งานวิจัยจาวบ้านเชียงของ-เวียงแก่น โดย คณะนักวิจัยจาวบ้านเชียงของ-เวียงแก่น</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="3river-thai/kst/kstd_a5.html">ผักพื้นบ้านในป่าเปิง อุทยานแห่งชาติแม่ยม </a> โดย จันทรา ใจคำมี</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><span class="style2 style2 style2 style2"><span class="fishtail1"><a href="3river-thai/rs/rsd_a4.htm">ยามเย็นกับเด็กชายหาปลา ในป่าทามราษีไศล</a> เพียรพร ดีเทศน์ searin</span></span></li> </ul> <p style="text-align: center;"><strong>ข่าว บทความและข้อมูลจากแหล่งอื่นๆ</strong></p> <ul class="fishtail1 style7"> <li class="style121" style="text-align: left;"><a href="2work/tb/tb_a3.html">“นิเวศวัฒนธรรมและการจัดการทรัพยากรโดยท้องถิ่น”</a> โดย ศ. พิเศษ ศรีศักร วัลลิโภดม 2553</li> <li class="style121" style="text-align: left;"><a href="2work/tb/tb_a2.html">“งานวิจัยไทบ้าน งานวิจัยชุมชน เพื่อชุมชน”</a> <span class="style2">โดย ดร. ชยันต์ วรรธนะภูติ 2553</span></li> <li class="style121" style="text-align: left;"><a href="2work/tb/tb_a1.html">ทางเลือกการจัดการน้ำมีมากกว่าเขื่อน</a> <span class="style2">โดย ดร. ชยันต์ วรรธนะภูติ 2544</span></li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><span class="style121"><a href="2work/tb/tb_a4.html">วิจัยไทบ้าน 5 ลุ่มน้ำจี้รัฐปฏิรูป</a> ข่าวสด 22 สค 53</span></li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="2work/tb/tb_n3.html">นักข่าวพลเมืองทีวีไทย ตอนถอดบทเรียนงานวิจัยไทบ้านที่เชียงของ จ.เชียงราย</a> ทีวีไทย 14 สค. 53 <img src="image/i/i_film.gif" alt="" width="11" height="11" /></li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="2work/tb/tb_n2.html">เวทีถอดบทเรียนงานวิจัยไทบ้าน วันที่ 6-7 สิงหาคม 2553 ที่ อ.เชียงของ จ.เชียงราย</a> ทีวีไทย 14 สค. 53 <img src="image/i/i_film.gif" alt="" width="11" height="11" /></li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="2work/tb/tb_n1.html">เวทีถอดบทเรียนงานวิจัยไทบ้าน วันที่ 6-7 สิงหาคม 2553 ที่ อ.เชียงของ จ.เชียงราย</a> ทีวีไทย 13 สค. 53 <img src="image/i/i_film.gif" alt="" width="11" height="11" /></li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="2work/tb/tb_a6.html">นักวิชาการเครื่องซักผ้า 2</a> มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.midnightuniv.org/midnightuniv/newpage75.htm" target="_blank" rel="noopener noreferrer">นักวิชาการเครื่องซักผ้า 1</a> มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.community.isranews.org/news/1-%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%94/511-2010-05-24-09-27-46.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer">“วิทยานิพนธ์คนจน” ประมวลปัญญาจากคนฐานราก หาคำตอบชุมชนไทย</a> อมราวดี อ่องลา 19 เมษายน 2553</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.oknation.net/blog/ChiProject/2010/02/15/entry-2" target="_blank" rel="noopener noreferrer">งานวิจัยไทบ้านลุ่มน้ำชี</a> WWF Thailand 1 กพ 53</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.greenworld.or.th/library/environment-popular/301" target="_blank" rel="noopener noreferrer">งานวิจัยไทบ้าน</a> ศศิวิมล ปัญจมาพิรมย์ นิตยสารโลกสีเขียว ปีที่ 11 ฉบับที่ 6 2552</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://76.nationchannel.com/playvideo.php?id=57063" target="_blank" rel="noopener noreferrer">วิจัยไทบ้าน..วิจัยเพื่อชีวิตและสายน้ำ (ตอนที่ 2)</a> IUCN 2552 <img src="image/i/i_film.gif" alt="" width="11" height="11" /></li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://76.nationchannel.com/playvideo.php?id=53968" target="_blank" rel="noopener noreferrer">วิจัยไทบ้าน..วิจัยเพื่อชีวิตและสายน้ำ (ตอนที่ 1)</a> IUCN 2552 <img src="image/i/i_film.gif" alt="" width="11" height="11" /></li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.mekongwetlands.org/Songkhram_THAI/m2_3_3.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer">วิถีคน แห่งลุ่มน้ำสงคราม</a> โพสต์ทูเดย์</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://web1.forest.go.th/forest/biodiversity/News/document/%E0%B8%89%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%B0%E0%B8%99%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer">งานวิจัยไทบ้านป่าภูคำบก จังหวัดร้อยเอ็ด</a> จดหมายข่าวฉบับที่ 2 เม.ย. 52 สำนักวิจัยและพัฒนาการป่าไม้ กรมป่าไม้ </li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://thatslife.tirkx.com/fbd/th/?p=432" target="_blank" rel="noopener noreferrer">งานวิจัยไทบ้านป่าภูคำบก จังหวัดร้อยเอ็ด</a> จดหมายข่าวฉบับที่ 1 มีค. 52 สำนักวิจัยและพัฒนาการป่าไม้ กรมป่าไม้ </li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.vijai.org/article_detail.asp?topicid=594" target="_blank" rel="noopener noreferrer">งานวิจัยไทบ้าน พลิกฟื้น 'ทุ่งกุลาร้องไห้'</a> ไทยโพสต์ 2 มีค. 51</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://board.palungjit.com/f76/%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%A1%E0%B8%A3-%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B9%82%E0%B8%82%E0%B8%87-%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B6%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%A2-45578.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer">งานวิจัยชาวเขมร ลุ่มน้ำโขง"สตึงตรัย"</a> ศรีนิตย์ ศรีอาภรณ์ ข่าวสด</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.ldinet.org/ldinet_project/pr_vdo_sd.php?id_vdo=30" target="_blank" rel="noopener noreferrer">งานวิจัยไทบ้าน เพื่อการพัฒนาเมืองย่าโม</a> สถาบันชุมชนท้องถิ่นพัฒนา 2551 <img src="image/i/i_film.gif" alt="" width="11" height="11" /></li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.trf.or.th/News/Content.asp?Art_ID=544" target="_blank" rel="noopener noreferrer">ปราณี โนนจันทร์ จากแกนนำ 'ม็อบ' สู่นักวิจัยไทบ้าน</a> สกว.</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://gotoknow.org/blog/wsrikham/97765" target="_blank" rel="noopener noreferrer">ความรู้คืออำนาจ: แม่ปราณี โนนจันทร์ กับกระบวนการวิจัยไทบ้านปากบุ่ง</a> ผศ. วัชรี ศรีคำ</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://marukojuice.multiply.com/reviews/item/7" target="_blank" rel="noopener noreferrer">การเป็น “ชายขอบ” ของความรู้</a> โดย วัลยา นามธรรม</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.midnightuniv.org/midarticle/newpage35.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer">แนวทางการวิจัยอย่างง่ายๆ สำหรับนักวิจัยไทบ้าน</a> พัฒนา กิติอาษา - มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.ftawatch.org/node/7224" target="_blank" rel="noopener noreferrer">งานวิจัยไทบ้าน : แสงปัญญา แห่งทามมูน</a> ประชาไท</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.en.mahidol.ac.th/journal/20081/16prok_f.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer">ป่าทามกับความพออยู่พอกินระดับครัวเรือน. กรณีศึกษาลุ่มแม่น้าสงครามตอนล่าง</a> พฤกษ์ จิรสัตยาภรณ์ วารสาร Environment and Natural Resources Journal Vol. 5, No.2, Dec 2007</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.sarakadee.com/web/modules.php?name=Sections&op=viewarticle&artid=586&page=2" target="_blank" rel="noopener noreferrer">ผองชีวิตในป่าทาม : ป่าชายเลนน้ำจืดของแผ่นดินอีสาน</a> นิตยสาร สารคดี สิงหาคม 49 ปีที่ 22</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.oknation.net/blog/virayuth/2007/09/23/entry-1" target="_blank" rel="noopener noreferrer">เมนูเด็ดจากลุ่มน้ำสงคราม ไผ่กะซะ...สุดยอดอาหาร </a> virayuthniyomchat</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.codi.or.th/webcodi/index.php?option=com_content&task=view&id=317&Itemid=2" target="_blank" rel="noopener noreferrer">ช้อบปิ้ง ซุปเปอร์มาร์เก็ตชุมชน ลุ่มน้ำสงครามตอนล่าง</a></li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.oknation.net/blog/stopkstd/2007/08/28/entry-2" target="_blank" rel="noopener noreferrer">วิจั๋ยจาวบ้านแก่งเสือเต้น</a> กย. 50</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.codi.or.th/webcodi/index.php?option=com_content&task=view&id=556&Itemid=2" target="_blank" rel="noopener noreferrer">"วิถีแม่น้ำ วิถีป่า ของปกากญอ” งานวิจัยปกากญอของคนแห่งลุ่มน้ำสาละวิน</a> วิระยุทธ นิยมชาติ 15 ธันวาคม 2548</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.thaingo.org/HeadnewsKan/re_sal.htm" target="_blank" rel="noopener noreferrer">เปิด..วิจัยสาละวิน ก่อนปลายักษ์นอนขวางลำน้ำ</a> ไทยเอ็นจีโอ 16 พฤศจิกายน 2548</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.statelessperson.com/www/?q=node/332" target="_blank" rel="noopener noreferrer">เปิดวิจัยไทบ้าน วิถีน้ำ-ป่าสาละวิน</a> ข่าวสด 13 พฤศจิกายน 2548</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="3river-thai/pm/pm_n/pmd_n67.html">งานวิจัยไทบ้านชนะเลิศรางวัล “มสช.” ชูผลงานชาวแม่มูนต้นแบบชุมชนอื่น</a> มติชนรายวัน 16 ธันวาคม 2545</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="3river-thai/pm/pm_a/a44.html">งานวิจัยจากสามัญชน</a> สมชาย ปรีชาศิลปกุล กรุงเทพธุรกิจ 10 ธค 45</li> <li class="fishtail1 " style="text-align: left;"><a href="http://www.midnightuniv.org/midfrontpage/newpage2.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer">คำสดุดีนักวิจัยไทบ้าน</a> มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน 21 ธค. 45</li> <li style="text-align: left;"><span class="fishtail1"><a href="3river-thai/pm/pm_a/a38.htm">วิจัยไทบ้าน</a></span>โดย นิธิ เอียวศรีวงศ์ มติชนสุดสัปดาห์ 9-15 สค 45 ปีที่ 22 หน้า 28 </li> </ul> </td> </tr> </tbody> </table>
Local fishing gears
<p style="text-align: center;"><span style="font-size: 12pt;"><strong>ข้อมูลเครื่องมือหาปลาพื้นบ้าน</strong></span></p> <ul> <li class="fishtail1"><strong><a href="toolholdfish_info_serin.php">ฐานข้อมูลออนไลน์ เครื่องมือหาปลาพื้นบ้านในแม่น้ำต่างๆ</a></strong></li> </ul> <ul class="fishtail1 style7 style2"> <li class="fishtail1 "><a href="4river-tran/4mk/fishinggear_book.pdf">หนังสือ เครื่องมือหาปลาพื้นบ้านลุ่มน้ำโขง</a> (ฉบับร่าง ห้ามอ้างอิง)</li> <li class="fishtail1 "><a href="3river-thai/rs/fishinggear_table.htm" class="fishtail1a">ตารางแสดงความสำพันธ์ ระหว่างเครื่อง มือหาปลาในราษีไศล ฤดูกาล และระบบนิเวศ</a></li> <li class="fishtail1 "><a href="2work/tb/gear.pdf">รวมภาพวาดสีน้ำ เครื่องมือหาปลาพื้นบ้าน</a></li> <li class="fishtail1 "><a href="5pub/gallery1-mek/index.html">รวมภาพวาดลายเส้น เครื่องมือหาปลาพื้นบ้านในลุ่มแม่น้ำโขง</a></li> </ul> <p style="text-align: center;"><img src="image/mekong/mek_a_003sm.jpg" alt="" width="108" height="144" style="float: left;" hspace="8" vspace="8" /><span class="style2">แม่น้ำโขง เป็นแม่น้ำนานาชาติที่ใหญ่ที่สุดในเอเชีย ไหลหล่อเลี้ยงประชาชนทั้ง ๖ ประเทศตั้งแต่ จีน พม่า ลาว ไทย เวียดนาม กัมพูชา การหาปลาเป็นอาชีพหนึ่งที่หล่อเลี้ยงชุมชนตลอดริมฝั่งแม่น้ำโขงและแม่น้ำสาขา มาเป็นเวลานานตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ เครื่องมือหาปลาในแม่น้ำโขงจึงมิได้หมายถึงสิ่งของที่ทำไว้เพื่อใช้ในการจับปลาเท่านั้น แต่ยังเป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างผู้คนและแม่น้ำ ความรู้ท้องถิ่น วัฒนธรรมลุ่มน้ำ และความสัมพันธ์ระหว่างผู้คนทั้งในชุมชนและนอกชุมชนที่มีวิถีชีวิตผูกผันกับแม่น้ำ</span></p> <p class="style2" style="text-align: left;">แต่การเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศและการลดลงของพันธุ์ปลา ซึ่งเกิดจากผลของการพัฒนาในลุ่มน้ำโขง ได้ทำให้เครื่องมือหาปลาพื้นบ้านเหล่านี้ ลดลงและสูญหายไป การหายไปนี้จึงไม่ได้หมายถึงการหายไปของตัวเครื่องมือเท่านั้น</p> <p class="style2" style="text-align: left;"> งานวิจัยไทบ้านที่จัดทำขึ้นในพื้นที่ต่างๆ สี่พื้นที่ในลุ่มแม่น้ำโขง อันได้แก่ แม่น้ำโขงที่ อ.เชียงของ แม่น้ำมูลที่ เขื่อนปากมูล เขื่อนราษีไศล และ แม่น้ำสงคราม นอกจากการศึกษาประเด็นต่างๆแล้ว การศึกษาเรื่ององค์ความรู้ท้องถิ่นจากเครื่องมือหาปลาพื้นบ้าน เป็นประเด็นที่สำคัญอีกอันหนึ่งของงานวิจัย จากการศึกษาได้พบว่าการสร้าง และใช้เครื่องมือหาปลาแต่ละชนิด เพื่อจับปลาแต่ละชนิด ที่แตกต่างและหลากหลายในแม่น้ำโขงนั้น ต้องอาศัยความรู้ในหลายด้านเป็นอย่างดี เช่น ความรู้เรื่องพฤติกรรมของปลาแต่ละชนิด ระบบนิเวศของแม่น้ำ ฤดูกาล และความรู้เรื่องวัสดุในการสร้างเครื่องมือหาปลา <br /> นอกจากนี้ยังพบว่า เครื่องมือหาปลายังสะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่าง ผู้คนทั้งในชุมชนและนอกชุมชน ที่มีวิถีชีวิตผูกผันกับแม่น้ำ การหาปลาจึงก่อให้เกิดความสามัคคีระหว่างพี่น้องในชุมชนและต่าง ชุมชนจนเป็นรากฐานทางวัฒนธรรมของคนหาปลา ดังจะเห็นได้จาก การใช้ เครื่องมือหาปลาบางชนิด ต้องใช้ร่วมกันหลายคนเป็นหมู่คณะ เครื่องมือบางชนิดต้อง มีการเซ่นไหว้เจ้าที่เจ้าทางก่อนมีการใช้ ซึ่งบางอย่างแฝงไว้ซึ่งการเคารพธรรมชาติ การอยู่ร่วมกันของคนในชุมชนอย่างสามัคคี<br /> งานวิจัยได้พบว่าพื้นที่ปากมูนมีเครื่องมือหาปลาพื้นบ้าน 75 ชนิด ในแม่น้ำสงคราม 80 ชนิด แม่น้ำโขงบริเวณ อ.เชียงของ 69 ชนิด แม่น้ำมูลช่วงราษีไศล 48 ชนิด</p> <p style="text-align: left;"><strong>โปสการ์ดเครื่องมือหาปลาพื้นบ้านในลุ่มแม่น้ำโขง</strong></p> <p style="text-align: center;"><img src="image/pub/fishinggear_postcard1.gif" alt="" width="180" height="120" /> <img src="image/pub/fishinggear_postcard2.gif" alt="" width="121" height="180" /> <img src="image/pub/fishinggear_postcard3.gif" alt="" width="120" height="180" /> <img src="image/pub/fishinggear_postcard4.gif" alt="" width="120" height="180" /></p> <p><strong style="text-align: left;">แผ่นพับเครื่องมือหาปลาพื้นบ้านในลุ่มแม่น้ำโขง (pdf ขนาด 200 MB)</strong></p> <p style="text-align: center;"><a href="4river-tran/4mk/fishinggear_borchure2.pdf"><img src="image/pub/fishinggear_borchure2.gif" alt="" width="304" height="216" border="1" /></a> <a href="4river-tran/4mk/fishinggear_borchure1.pdf"> <img src="image/pub/fishinggear_borchure1.gif" alt="" width="304" height="216" border="1" /></a></p> <div> </div>
Taibaan Research in all areas
<p style="text-align: center;"><strong>งานวิจัยไทบ้านในพื้นที่ต่างๆ</strong></p> <table style="width: 800px;"> <tbody> <tr> <td> <table style="width: 600px;"> <tbody> <tr> <td>“งานวิจัยไทบ้านมีจุดเด่นที่คณะกรรมการเห็นพ้องต้องกันว่าสมควร ได้รับรางวัลชนะเลิศ เนื่องจากถือเป็นงานวิจัยที่ทำโดยชุมชนตลอดกระบวนการอย่างแท้จริง ไม่ว่าจะเป็นการศึกษาวิจัยแม่น้ำมูน พืชผักริมแม่น้ำ อุปกรณ์หาปลา และการใช้ประโยชน์ของพื้นที่ริมฝั่งแม่น้ำในการเกษตร ที่สำคัญคณะกรรมการได้ให้เหตุผลว่า แม้งานวิจัยจะนำไปใช้ประโยชน์ในแง่ของการต่อรองทางการเมือง แต่ในอีกด้านหนึ่งคือกำไรอันเกิดขึ้นจากกระบวนการวิจัยที่นำไปสู่ การเรียนรู้ร่วมกันอย่างเป็นระบบของชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบทั้ง 65 หมู่บ้าน ซึ่งท้ายที่สุดได้ก่อให้เกิดผลดีต่อสุขภาพกาย สุขภาพใจ และสุขภาพของคนในชุมชนอย่างเห็นได้ชัด งานวิจัยดังกล่าวถือเป็นต้นแบบการทำวิจัยในชุมชน ที่น่าสนใจและสามารถถ่ายทอดไปยังชุมชน อื่น ๆ ได้”</td> </tr> </tbody> </table> <p><strong>น.พ.สมศักดิ์ ชุณหรัศมิ์ </strong>เลขาธิการมูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ<strong> </strong><br />ให้สัมภาษณ์สื่อมวลชน ในโอกาสที่งานวิจัยไทบ้านปากมูนชนะเลิศการประกวด <br />โครงการสร้างกำไรให้สุขภาพชุมชนซึ่งจัดโดย มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ <br />สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย และองค์การอนามัยโลก (มติชน 16 ธันวาคม 2545</p> <table style="width: 600px;"> <tbody> <tr> <td>วิจัยไทบ้านของสมัชชาคนจนเป็นแบบอย่างของความสำเร็จที่ไม่ค่อยมีบ่อยนัก ผมคิดว่าหน่วยงานที่ส่งเสริมการวิจัยทั้งหลายควรใส่ใจกระบวนการวิจัยครั้งนี้ให้มาก จะส่งคนไปรวบรวมความรู้ กระบวนการจากนักวิจัยและผู้ช่วยนักวิจัยเพื่อการเรียนรู้ของตนเองได้ยิ่งดี ส่วนหนึ่งของความสำเร็จของวิจัยไทบ้านในครั้งนี้ เกิดขึ้นจากการที่ชาวบ้านได้ตั้งคำถามการวิจัยตลอดจนนิยามคำถามนั้นด้วยตนเอง คำถามการวิจัยเป็นคำถามที่ชาวบ้านเองอยากได้คำตอบ ไม่ใช่คำถามที่ถูกนักวิชาการภายนอกนิยามให้ นอกจากนี้ชาวบ้านเป็นนักวิจัยเอง ไม่ได้เป็นผู้ช่วยนักวิจัยหรือผู้ให้ข้อมูลแก่นักวิชาการซึ่งมักจะฟันเงินนักวิจัยไปเป็นส่วนใหญ่ ความรู้ที่วิจัยไทบ้านสร้างสรรค์ขึ้นจากงานวิจัยชิ้นนี้ จึงมีลักษณะที่แตกต่างจากงานวิจัยทั่วไป ซึ่งมักเป็นความรู้ที่ได้จากการสังเกตการณ์ของคนภายนอก แต่วิจัยไทบ้านให้ข้อมูลและการวิเคราะห์จากภายใน ใครอ่านก็จะได้กลิ่นอายและความรู้สึกอย่างนี้ชัดเจน และทำให้ผลการศึกษาของวิจัยไทยบ้านครั้งนี้แตกต่างจาก การวิจัยที่เราคุ้นเคยอย่างมาก แม้ว่าโดยแบบฟอร์มจะไม่ต่างกันก็ตาม</td> </tr> </tbody> </table> <p><strong>นิธิ เอียวศรีวงศ์</strong> มติชนสุดสัปดาห์ 9-15 สค 45 ปีที่ 22 หน้า 28 </p> <p> นับแต่งานวิจัย “การกลับมาของคนหาปลา” ซึ่งเป็นงานวิจัยไทบ้านหรืองานวิจัยชาวบ้าน ฉบับแรกซึ่ง จัดทำโดยชาวปากมูนแล้วเสร็จในปี ๒๕๔๕ งานวิจัยไทบ้านที่ได้รับการ ยอมรับอย่างกว้างขวางก็ได้รับการ พัฒนาอย่างต่อเนื่องและขยายไปยังพื้นที่ต่างๆ หลายแห่งในลุ่มน้ำโขงและสาละวินซึ่งชุมชนและองค์กรต่างๆ ที่ทำงานในพื้นที่ต้องการ ทำวิจัยในลักษณะเดียวกันเพื่อนำ งานวิจัยมาใช้เป็นเครื่องมือในการสร้างความ เข้มแข็งให้ชุมชน ด้วยการรวมตัวกันรื้อฟื้นความรู้ท้องถิ่น ที่นับวันจะถูกทำให้ไม่มีความหมายหรือถูกกีดกันไปจากกระบวน การตัดสินใจในโครงการที่กระทบต่อทรัพยากรของท้องถิ่น ชุมชนท้องถิ่นยังคาดหวังว่า งานวิจัยไทบ้านจะเป็นฐานในการ สร้างหลักสูตรการศึกษาของท้องถิ่นเช่น หลักสูตรโรงเรียนแม่น้ำ และหลักสูตรท้องถิ่นของโรงเรียน รวมไปถึงการจัดทำแผนการจัดการทรัพยากรโดยชุมชนเอง ปัจจุบันโครงการแม่น้ำเพื่อชีวิตได้นำระเบียบวิธีวิจัยไทบ้านไปพัฒนาในหลายพื้นที่ดังรายชื่อข้างล่างนี้ </p> <p><strong><img src="image/i/bullet10267_.gif" alt="" width="12" height="12" />หนังสือ งานวิจัยไทบ้านในแต่ละพื้นที่</strong> (โปรดคลิกหนังสือแต่ละเล่มเพื่อดาวน์โหลด)</p> <table style="width: 800px;"> <tbody> <tr> <td style="width: 375px;"> <p><strong><a href="3river-thai/pm/tb_research/pm-women-book.pdf">แม่ญิง(ผู้หญิง)แม่มูน : วิถีชีวิตและการต่อสู้</a></strong><br />งานวิจัยไทบ้าน โดยผู้หญิงแม่มูน ปีที่ผลิต 2555</p> <p><strong>Women of the Mun River : Livelihoods and their Fight</strong><br />Tai Baan Research by local women affected by Pak Mun Dam<br />published in 2012 (avialable in Thai only)</p> </td> <td style="width: 377px;"> <p><a href="3river-thai/pm/tb_research/pm-women-book.pdf"><img src="image/pub/pm-women-book.jpg" alt="" width="118" height="165" /></a></p> </td> </tr> <tr> <td><a href="4river-tran/4mk/mek_fisk_book.pdf"><img src="image/pub/mek_fishbook.jpg" alt="" width="108" height="166" /></a></td> <td style="width: 377px;"> <p><strong><a href="4river-tran/4mk/mek_fisk_book.pdf">ความรู้ท้องถิ่นเรื่องพันธุ์ปลา แม่น้ำโขง</a></strong> : งานวิจัยจาวบ้าน (ไทบ้าน) โดย คณะนักวิจัยจาวบ้านเชียงของ-เวียงแก่น <br />ปีที่ผลิต 2549</p> <p>หนังสือฉบับนี้เป็นผลต่อเนื่องจากงานวิจัยจาวบ้านเชียงของ เนื่องจากเล็งเห็นความสำคัญในประเด็นเรื่องพันธุ์ปลาซึ่งมีอยู่จำนวนมาก โดยนำเสนอรายละเอียดของปลาแต่ละชนิดโดยละเอียดพร้อมกับภาพประกอบ</p> </td> </tr> <tr> <td style="width: 375px;"> <p><strong><a href="5pub/print.html#salween">วิถีแม่น้ำ วิถีป่า ของปกากญอ สาละวิน</a> </strong>: งานวิจัยปกากญอ โดย...คณะนักวิจัยปกากญอสาละวิน<br />หนังสือพร้อมฟรีวีซีดี ปีที่ผลิต 2548</p> <p>งานวิจัยจาวบ้านลุ่มน้ำสาละวิน เป็นงานวิจัยที่จัดทำโดยชาวปกาเกอญอหรือกะเหรี่ยงที่ตั้งชุมชนใน เขตลุ่มน้ำสาละวินและน้ำสาขาในเขตอำเภอแม่สะเรียงและสบเมย ชุมชนเหล่านี้กำลังจะได้รับผลกระทบจากการสร้างเขื่อนสาละวินบนพรมแดนไทย-พม่า และโครงการผันน้ำสาละวิน คาดว่าจะแล้วเสร็จในปลายปี ๓๕๔๗ </p> </td> <td><a href="5pub/print.html#salween"><img src="image/pub/sw_tb_bookcover.gif" alt="" width="108" height="162" /></a></td> </tr> <tr> <td style="width: 375px;"><a href="5pub/print.html#yom"><img src="image/pub/kstd_cover.gif" alt="yom" width="108" height="165" /></a></td> <td> <p><strong><a href="5pub/print.html#yom">แม่น้ำยม ป่าสักทอง.. วิถีชีวิตของคนสะเอียบ</a> </strong>: งานวิจัยจาวบ้านที่แก่งเสือเต้น <br />ปีที่ผลิต 2549</p> <p>เป็นงานวิจัยของจาวบ้านบ้านดอนชัย บ้านดอนชัยสักทอง บ้านดอนแก้ว และบ้านแม่เต้นที่อาศัยอยู่ในเขตผืนป่าแม่ยม ต.สะเอียบ อ.สอง จ.แพร่ งานวิจัยชิ้นนี้ต้องการนำเสนอข้อมูลในด้านต่างๆของทรัพยากรธรรมชาติ ที่มีอยู่ในผืนป่าและการนำมาใช้ประโยชน์อย่างรู้คุณค่าพร้อมทั้งแนวคิดในการอนุรักษ์ ของชาวบ้านที่มีมาอย่างช้านาน</p> <ul> <li><a href="5pub/gallery5-kst/index.html">ประมวลภาพกิจกรรมการวิจัย</a></li> </ul> </td> </tr> <tr> <td style="width: 375px;"> <p><strong><a href="5pub/print.html#rasi">ราษีไศล : ภูมิปัญญา สิทธิ และวิถีแห่งป่าทามแม่น้ำมูน</a> <br /></strong>งานวิจัยไทบ้านที่ราษีไศล ปีที่ผลิต 2548</p> <p>งานวิจัยไทบ้านในบริเวณลุ่มน้ำมูนตอนกลางภายหลังการเปิดเขื่อนราษีไศล จัดทำโดย ชาวบ้านราศีไศล ๓๖ ชุมชน เพื่อแสดงให้เห็นการกลับมาของป่าบุ่งป่าทามที่เปรียบเสมือนห้องครัวของคน ๓ จังหวัดในอีสานตอนล่าง โดยเครือข่ายแม่น้ำเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นผู้ช่วยนักวิจัย คาดว่าจะแล้วเสร็จในกลางปี ๒๕๔๗ งานวิจัยไทบ้านที่นี่ยังจะเป็นฐานที่สำคัญในการทำหลักสูตรโรงเรียนแม่น้ำ</p> </td> <td><a href="5pub/print.html#rasi"><img src="image/pub/rsd_tb_bookcover.jpg" alt="" width="108" height="165" /></a></td> </tr> <tr> <td style="width: 375px;"><a href="5pub/print.html#mek"><img src="image/pub/mek_research_book.jpg" alt="" width="110" height="165" /></a></td> <td> <p><strong><a href="5pub/print.html#mek">แม่น้ำโขง : แม่น้ำแห่งวิถีชีวิตและวัฒนธรรม </a></strong><br />งานวิจัยจาวบ้าน (ไทบ้าน) โดย. คณะนักวิจัยชาวบ้าน อ.เชียงของและเวียงแก่น <br />ปีที่ผลิต 2547</p> <p>งานวิจัยจาวบ้านเชียงของ จัดทำโดยชาวบ้านในเขตอำเภอเชียงของ ๕ หมู่บ้านริมฝั่งแม่น้ำโขงทางฝั่งไทยที่ได้รับผลกระทบ จากการระเบิดแก่งแม่น้ำโขงและ ผลกระทบจากการสร้างเขื่อนในจีน คำว่า “จาวบ้าน” เป็นคำเมืองที่แปลว่าชาวบ้าน เช่นเดียวกับคำว่า “ไทบ้าน” ในภาคอีสาน โดยเครือข่ายแม่น้ำเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และ โครงการแม่น้ำและชุมชนเป็นผู้ช่วยนักวิจัย คาดว่าจะแล้วเสร็จในเดือนมิถุนายน ๒๕๔๗</p> </td> </tr> <tr> <td style="width: 375px;"> <p><strong><a href="5pub/print.html#mun">แม่มูน "การกลับมาของคนหาปลา"</a></strong> : งานวิจัยไทบ้านที่ปากมูล<br />ปีที่ผลิต 2545</p> <p>เป็นการศึกษาครั้งแรก ที่ถูกจัดทำขึ้นโดยนักวิจัยชาวบ้านโดยใช้ความรู้แบบ ภูมิปัญญาท้องถิ่นแทนที่จะถูกจัดทำโดยนักวิชาการที่ใช้ความรู้แบบวิทยาศาสตร์ การวิจัยนี้ไม่เพียงแต่เป็นการรวบรวมชนิดพันธุ์ปลาภายหลังการเปิด ประตูเขื่อนปากมูลที่เป็นตัวชี้ว่าแม่น้ำมูนได้ฟื้นคืนชีวิตเท่านั้น แต่ยังเป็นการรื้อฟื้นองค์ความรู้ของชาวปากมูนกลับคืนมา</p> </td> <td><a href="5pub/print.html#mun"><img src="image/pub/pmd_book2-sm.jpg" alt="" width="119" height="165" /></a></td> </tr> </tbody> </table> <table style="width: 800px;"> <tbody> <tr> <td> </td> </tr> <tr> <td> <p><strong>งานวิจัยไทบ้านลุ่มน้ำสงคราม</strong></p> <p>นอกจากงานที่ดำเนินการโดยโครงการแม่น้ำเพื่อชีวิตในพื้นที่ดังกล่าวข้างต้นแล้ว ยังมีงานวิจัยไทบ้านในอีกพื้นที่หนึ่งที่เป็นโครงการของ <strong>สหภาพสากลว่าด้วยการอนุรักษ์ (IUCN)</strong> ซึ่งเราได้เข้าไปร่วมดำเนินงาน ซึ่งก็คือ <strong>"</strong><strong>นิเวศวิทยา และ ประวัติศาสตร์ ป่าบุ่งป่าทาม : งานวิจัยไทบ้านลุ่มน้ำสงครามตอนล่าง</strong><strong>"</strong> ทำโดยชาวบ้าน ๕ หมู่บ้านในเขตลุ่มน้ำสงครามตอนล่าง โดยมีกลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมนครพนม และ สหภาพสากลว่าด้วยการอนุรักษ์ (IUCN) เป็นผู้ช่วยนักวิจัย งานวิจัยนี้คาดหวังว่าจะใช้เป็นฐานในการทำแผนการจัดการ ลุ่มน้ำสงครามตอนล่างซึ่งรวม ไปถึงการแก้ไขปัญหาการประมงเชิงพาณิชย์ที่ทำลายล้างสูง โดยโครงการแม่น้ำเพื่อชีวิตได้สนับสนุนทางเทคนิคที่รวมถึง การฝึกอบรมนักวิจัยไทบ้าน และผู้ช่วยนักวิจัยเกี่ยวกับระเบียบวิธีวิจัยและการเขียนรายงาน </p> <ul> <li><a href="http://youtu.be/XukclIcfsrA">ดูวีดีโอ</a></li> </ul> <p><strong>นิเวศวิทยา และ ประวัติศาสตร์ ป่าบุ่งป่าทาม : งานวิจัยไทบ้านลุ่มน้ำสงครามตอนล่าง</strong><br />โดย.. เครือข่ายนักวิจัยไทบ้านลุ่มน้ำสงครามตอนล่าง ปีที่ผลิต 2548</p> <table style="width: 700px;"> <tbody> <tr> <td style="width: 148px;"><img src="image/pub/songkharm_tbr_cover.jpg" alt="" width="108" height="160" /></td> <td style="width: 210px;"><img src="image/thai/songkharm_tbr.jpg" alt="" width="180" height="135" /><br />ยามขา เครื่องมือหาปลาพื้นบ้าน ชนิดหนึ่ง</td> <td style="width: 442px;"><ol> <li><a href="2work/tb/songkharm/songkhram_tbr_cover.pdf">หน้าปก</a> pdf 45 KB</li> <li><a href="2work/tb/songkharm/songkhram_tbr_intro.pdf">บทนำ สารบัญ</a> pdf 114 KB</li> <li><a href="2work/tb/songkharm/songkhram_tbr_sumth.pdf">บทสรุป (ภาษาไทย)</a> pdf 93 KB</li> <li><a href="2work/tb/songkharm/songkhram_tbr_sum_en.pdf">บทสรุป (ภาษาอังกฤษ)</a> pdf 66 KB</li> <li><a href="2work/tb/songkharm/songkhram_tbr_method.pdf">ระเบียบวิจัย</a> pdf 460 KB</li> <li><a href="2work/tb/songkharm/songkhram_tbr_c1.pdf">ภาคที่ ๑</a> pdf 552 KB</li> <li><a href="2work/tb/songkharm/songkhram_tbr_c2.pdf">ภาคที่ ๒ </a> pdf 481 KB</li> <li><a href="2work/tb/songkharm/songkhram_tbr_c3.pdf">ภาคที่ ๓</a> pdf 512 KB</li> <li><a href="2work/tb/songkharm/songkhram_tbr_c4.pdf">ภาคที่ ๔</a> pdf 339 KB</li> <li><a href="2work/tb/songkharm/songkhram_tbr_c_append.pdf">ภาคผนวก</a> pdf 197 KB</li> </ol></td> </tr> </tbody> </table> </td> </tr> <tr> <td> </td> </tr> </tbody> </table> <p><strong><img src="image/i/bullet10267_.gif" alt="" width="12" height="12" /><a href="5pub/campaign-media.html#tb">โปสเตอร์ บทสรุปงานวิจัยไทบ้านในแต่ละพื้นที่</a></strong></p> <p><strong><img src="image/i/bullet10267_.gif" alt="" width="12" height="12" /><a href="4river-tran/4mk/_mek_food.html">โครงการศึกษาวิจัย “แม่ญิง(ผู้หญิง)ลุ่มน้ำโขงกับความมั่นคงทางอาหาร” กรณีศึกษา จังหวัดเชียงราย</a> </strong>ปี พ.ศ. 2552</p> <p><strong><img src="image/i/bullet10267_.gif" alt="" width="12" height="12" /></strong><strong><a href="2work/tb/eco_map.html">แผนที่นิเวศวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขง</a></strong></p> <p><strong><img src="image/i/bullet10267_.gif" alt="" width="12" height="12" /></strong><a href="2work/tb/tb_cam.pdf"><strong>บทสรุปงานวิจัยศาลาภูมิ(วิจัยไทบ้าน)แสดงถึงข้อมูลระบบนิเวศและพันธุ์ปลาแม่น้ำโขง บริเวณที่จะสร้างเขื่อนดอนสะฮง</strong></a></p> <p> <a href="en-tbr.htm">ข้อมูลภาษาอังกฤษ >></a></p> </td> </tr> </tbody> </table>